چکیده

پدیده رسوبگذاری و فرسایش،خصوصاَ در بالادست سدها، منجر به مشکلات عدیده در بهره برداری از سد و همچنین حفظ و تأمین پایداری آن می گردد. رودخانه ارس بعنوان شریان حیاتی منبع تأمین آب در شمال غرب کشور و مرز مشترک کشور ایران و آذربایجان، بالغ بر ۱۰۷۲ كيلومتر ميباشد كه ۴۱۰ كيلومتر آن مرز مشترك ايران وشوروي سابق را تشكيل میدهد. سدانحرافی میل مغان با دوآبگیر به ظرفیت m3 s 80 برای ایران و همین مقدار برای کشور آذربایجان، بر روی رودخانه ارس قرار داشته و به جهت بهره برداری 50 ساله، مشکلات عدیده ای بلحاظ تشکیل جزایر رسوبی و فرسایش کناره ها درآن حادث گردیده است. با بررسی توپوگرافی و هیدروگرافی انجام شده، مشکلات رودخانه ارس در بالادست سد بصورت توسعه و ايجاد جزاير متعدد در بالادست، رسوبگذاري در ساحل داخلي،ورودجريان زاويه دار به کانال تقرب وشکل گيري ناحيه جدايي جريان وتحکيم رسوبات وارده و عدم يکنواختي ترسيب تعیین گردید. سپس با استفاده از مدل ریاضی HEC-RAS 2D ، چهار گزینه شبیه سازی بلحاظ توزیع سرعت و پلان گردابه های ایجاد شده، مورد بررسی قرارگرفت که در نهایت با طرح دایک بطول m 168 جهت اتصال قسمت انتهایی ساحل سازی به بستر غیر قابل فرسایش، فرآیندتثبیت انجام گشته و با مدل سازی دو بعدی مشخص گردید گزینه پیشنهادی توانایی ممانعت از غرقاب شدن زمین های دشت ساحلی و جلوگیری از کاهش دبی آبگیر سمت ایرانی را داراست.

کليدواژه ها

رسوبگذاری،سدانحرافی،گردابه،فرسایش،دایک

کد مقاله / لینک ثابت به این مقاله

برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است :

نحوه استناد به مقاله

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
هادی جعفری , 1400 , بررسی ساماندهی رودخانه ارس بالادست سد میل مغان با احداث دایک اتصال به دیواره غیر قابل فرسایش با استفاده از مدل HEC-RAS دو بعدی , دوازدهمین کنفرانس بین المللی مهندسی رودخانه