کارکردهای زبان فارسی در دولت های معاصر گورکانی
Persian Language Functions in Contemporary Gurkhani Governments
نویسندگان :
اسماعیل علی پور ( دانشگاه بجنورد )
چکیده
گورکانیان، عثمانی ها و شیبانیان از دولت های معاصر صفویه و هم نژاد و هم زبان بودند. بازۀ زمانی تقریبی این حکومت ها از اوایل قرن دهم تا میانۀ قرن دوازدهم هجری قمری است. قلمرو زبان فارسی در این عصر در محدودۀ مرزهای فرمانروایی های مذکور، گسترده بود. زبان های ترکی، هندی و عربی هم در قلمرو امپراتوری های خود، زبان عمومی و همگانی بودند. با وجود این، زبان فارسی در دربارها کاربرد بیشتری داشت؛ زیرا علاوه بر اینکه یکی از زبان های رسمی و دولتی ایشان بود، به عنوان "زبان اشرافی" و ادبی هم جایگاه ممتاز و ویژه ای داشت و این مهم، به خاطر رقابت پنهان پادشاهان این دوره در زمینۀ فرهنگی و ادبی بود. با توجه به جنگ های مرزی و مذهبی صفویه با عثمانی و شیبانی، گورکانیان در این زمینه پیشی گرفتند و عمدۀ فعالیت های ادبی دربارهای دیگر، ناشی از حس رقابتی بود که با یکدیگر و مخصوصاً با دربار گورکانیان هند داشتند. این نوشتار با اتکا به منابع تاریخی و ادبی با رویکردی تطبیقی-تحلیلی به بررسی نقش زبان و ادبیات فارسی و زبان ترکی در دربارهای معاصر صفویه می پردازد. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که عامل اصلی تعادل قدرت فرهنگی دربارهای مذکور چیست؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که زبان و شعر فارسی، مشخصۀ بارز و برجستۀ دربارهای این دوره و عامل اصلی تعادل قدرت فرهنگی پادشاهان عصر است. همچنین نشان داده شده است که سلاطین گورکانی هند در این زمینه نسبت به اقران خود برتری محسوسی داشتند؛ عوامل و زمینه های این برتری نیز مشخصاً بیان شده-اند.کليدواژه ها
صفویه، گورکانی، عثمانی، شیبانی، زبان و شعر فارسی، زبان ترکیکد مقاله / لینک ثابت به این مقاله
برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است :نحوه استناد به مقاله
در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:اسماعیل علی پور , 1399 , کارکردهای زبان فارسی در دولت های معاصر گورکانی , پانزدهمین همایش بین المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی
