چکیده

این پژوهش با تکیه بر نظریۀ تزوتان تودوروف، منتقد ساختارگرای بلغاری—فرانسوی، قصد دارد از بین آن دسته از داستان‌های غلامحسین ساعدی که دربردارندۀ عناصر و رویدادهای خارق‌العاده هستند، ضمن نقد انتساب رئالیسم جادویی به این داستانها که در کتابها و مقاله های متعددی مطرح و بازتولید شده است، به بررسی ژانر شگرف و معرفی عنصر تردید در داستان‌های «قصۀ اول»، «قصۀ سوم»، «قصۀ چهارم»، «قصۀ پنجم» از مجموعۀ ترس و لرز و «زنبورک‌خانه» از مجموعۀ گور و گهواره بپردازد. ویژگی اصلی این ژانر این است که مخاطب در استدلال بر سر پذیرش رویدادِ فوق طبیعی به عنوان یک امر فوق طبیعیِ توجیه ناپذیر یا توجیه پذیر، مردد باقی می‌ماند و وجود این ویژگی اساسی امکان توصیف و نقد این داستان ها را از منظر رئالیسم جادویی منتفی می سازد. در ابتدا، ویژگی‌های این ژانر را بر اساس دیدگاه تودوروف معرفی کرده‌ایم و سپس گزارشی از رویدادها و عناصر فوق طبیعی در داستان‌های مورد بررسی ارائه داده‌ایم. آن‌گاه عوامل تردیدزا در داستان‌های ساعدی را تحت سه عنوان تقسیم‌بندی کرده و مورد بررسی قرار داده‌ایم: شک‌برانگیز بودن شخصیت‌ها، شک برانگیز بودن راوی و شک برانگیز بودن روایت. مقاله با یک نتیجه‌گیری نهایی به پایان می‌رسد که در آن نوع سومی را برای تقسیم‌بندی داستان‌های ساعدی پیشنهاد می‌کند که مبتنی بر تردید در انتخاب توجیه‌پذیری یا توجیه‌ناپذیری عنصر فوق طبیعی است.

کليدواژه ها

غلامحسین ساعدی، تزوتان تودوروف، ترس و لرز ، گور و گهواره، ژانر شگرف، عنصر فوق طبيعي، ترديد.

کد مقاله / لینک ثابت به این مقاله

برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است :

نحوه استناد به مقاله

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
محمد عبدی , 1399 , ژانر شگرف در داستان های غلامحسین ساعدی , پانزدهمین همایش بین المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی